Yeryüzünde en fazla yayılma alanına sahip kültür ırkı olan Siyah Alacaların anavatanı Hollanda’nın Frizya bölgesidir.

Siyah Alaca olarak bilinen (Holstein, Holstein Friesian)  büyükbaş ırkı Dünya’ nın en yaygın büyükbaş ırkıdır.

Siyah Alacaların! Siyah ve beyaz kısımların oranı hayvandan hayvana büyük değişiklik gösterir.





Yaklaşık yüz yıl önce Batı Avrupa ve Kuzey Amerika Ülkelerinde başlatılan, özellikle 1950’ li yıllardan itibaren daha sistemli ve etkili hale getirilen ıslah programları sayesinde Siyah Alaca ırkının, başta süt olmak üzere, birçok verimi diğer sığır ırklarının rekabet edemeyeceği seviyelere ulaşmıştır. Amerika süt miktarı, Hollanda süt yağ ve proteini, ve İsrail sıcağa dayanıklılık gibi özellikleri öncelik alarak yetiştiricilik yapmaktadırlar. Bu nedenle mevcut Siyah Alacalarda tip özellikleri  hangi verim yönünde yetiştirildiklerine göre farklılık arz edebilmektedir.

Ç.Ü.Ziraat Fakültesi Araştırma Uygulama İşletmesi Kurudaki Siyah Alaca İnekleri

Süt verimi: Süt verimi ülkelere gore değişiklıklar göstermekle birlikte 10 tonun üzerinde verime sahip ineklerin sayısı fazlaca yüksektir. Siyah-Alaca’dan ülkemizde de yılda averaj 5000-7000 kilo süt elde eden işletmeler mevcuttur. Süt verimi devasa yükseklikte olan bu ırkın süt  yağ oranı %3-3.5 yöreındadır. Siyah Alaca ırkının süt verimi laktasyon sırasına bağlı olarak 5187 ile 6158 kg içinde değişmektedir. Bu değerler, Türkiye’ de kültür ırkı sığırlar için tahmin edilen ve kullanılan averaj süt verimi olan   3 000 kilo’ ın ortalama iki katıdır. Sadece, Türkiye’ de kültür ırkları için kabul edilen değerlerin yaklaşık iki katı olmakla beraber bu ırkın ithal edilmiş olduğu ülkelerde yetiştirilen Siyah Alaca’ların süt veriminin 10000-12000 kg olduğu dikkate alınacak olursa bir fazlaca  düşüktür. DSYB’na kayıtlı siyah alacalarda laktasyon süresinin 220 ile 550 gün içinde, buna bağlı olarak da kuruda kalma süresinin (buzağılama aralığından laktasyon süresi çıkarılarak tahmin edilen) 0-358 gün içinde değişmesi, sorunun teşhis edilmesi için yeterince ipucu vermektedir.

Laktasyonun 220 gün dolayında  sürmesi, bakım ve besleme mevzularında oldukça büyük sorunların var olduğu kanısını güçlendirmektedir. Laktasyon süresinin uzaması özellikle 400 günü aşması ise gebelik sağlamadaki problemler yanında, yavru atma yada kuruya çıkarmadan buzağılatma gibi nedenlerle buzağılama kaydının ihmal edildiğini, bir başka ifadeyle veri toplamada önemli problemlerın var olduğunu düşündürmektedir. Kuruya çıkarmadan buzağılatma, kayıt hatalarından kaynaklanmıyor ise, sürü yönetiminin önemli ölçüde aksadığını gösterir. Benzer şekilde laktasyon süreleri normale yakın olmasına rağmen, ineklerin 60 günden uzun süre kuruda kalması, tohumlamadaki başarısızlık ve üreme sorunlarının varlığına delil teşkil eder

Türkiye Siyah Alaca yetiştiriciliğinde ilkine buzağılama yaşının 20 ay ile 40 ay arasında değişiklik gösterdiği ve ortalama 28.4 ± 0.04 ay ile kabul edilebilir sınırlarda yer aldığı  bildirilmektedir. Buzağılama aralığı verileri değerlendirildiğinde ise averaj süre 384-406 gün içinde değiştiği genel averaj ise 401 ± 0.6 gün olduğu saptanmıştır. Servis periyodunun ise  gore  104  ile  126  gün içinde değiştiği ve olması gereken sürenin yaklaşık 35-40  gün fazlasıyla averaj 121 gün olarak hesaplanmıştır.Türkiye Siyah Alaca sığır Populasyonda süt verimi bakımından varyasyonu incelemek amacıyla varyasyon katsayısı hesaplanmış ve farklı laktasyon sıralarında bu değerin % 23.1-25.4 arasında değişmiş olduğu görülmüştür. Laktasyon sırası dikkate alınmaksızın hesaplanan süt verimine ilişkin varyasyon katsayısı ise % 26.0  olarak hesaplanmıştır. Süt veriminde varyasyon katsayısının % 15-25 arasında değişmiş olduğu tespitleri dikkate alınırsa söz mevzusu populasyonda süt verimi bakımından varyasyon un oldukça yüksek olduğu söylenebilir. Dişileri süt yönünde çok yüksek süt verim averajlarına haiz iken erkekler ise önemli sayıda besi işletmesinde besi materyali olarak değerlendirilebilmektedirler.

Türkiye’de damızlık sığır yetiştiriciliği birliğine kayıtlı Siyah Alaca ineklerin ortalama 25.1 ± 0.20 ay verimli döneme sahip oldukları ve bu dönemde averaj 2.23±0.016 buzağı verdikleri hesaplanmıştır. Bu değerlerden, Türkiye Siyah Alaca yetiştiriciliğinde ineklerin verim potansiyellerinden yeterince yararlanılmadığı ve ineklerin  genç yaşta  sürüden  çıkarıldıkları anlaşılmaktadır

Sağlıklı bir Siyah Alaca buzağının 40-45 kilo olduğu bildirilmekte ise de  Türkiye’de ortalama buzağı doğum ağırlığı 35-40 kg arasındadır. Ergin bir Siyah Alaca inek yurtdışında 750 kg Türkiye’de ise 500-650 kilo yöreındadır. Siyah Alaca ırkı düveler 13-18 aylık yaşlar içinde 350-400 kilogram canlı ağırlıkta ilkine çiftleşme yaşına ulaşabilmekte ve 23-26 aylık aylarda ilk buzağıların verebilmektedirler.

Beside günlük canlı ağırlık artışı 1000-1400 gram arasında değişen bu ırkın erkeklerini 12-15 aylık yaşta besiye alarak 540 kilograma kadar ekonomik kilo aldırmak olasıdır.